Табақи сангин

User Rating:  / 1

Дар асл, табақ зарфе мебошад, ки барои таомгирӣ истифода бурда мешавад.Бозёфтҳои археологӣ исбот менамоянд, ки навъҳои гуногуни табақ, хусусан табақҳои чӯбин, сафолин ва сангин ҳанӯз аз замонҳои қадим хело маъмул будааст. Бояд гуфт, ки намуди табақҳо паҳншакл ва ҷуқурак мешаванд, ки  асосан ҳунармандони мардумӣ  аз чӯб, сафол, чинӣ, физилат, баъзан аз санги мармар месозанд.

Ба ин хотир,  аз мавзеъҳои гуногуни кишвари Тоҷикистон  бозёфтҳои нодири қадима, минҷумла зарфҳои чинӣ, мисин, сангин, шишаву оина ва дигаре ба даст омадааст. Маводҳои нодир бо номи табақу коса ва пиёлаҳои чинӣ дар қатори дигар зарфҳои рӯзгордорӣ бозёфт гардида, дар фонди осорхонаи таърихӣ маҳфуз нигоҳ дошта мешаванд.

Зикр намуд, ки  дар Осорхонаи таърихии вилояти Суғди Муассисаи давлатии “Маҷмааи  фарҳангию таърихии “Қалъаи Хуҷанд”, зери шиша  намунаи зарфи нодири қадимаи  табақи сангини ҳаккокишуда, яъне нигин кашидашуда, баҳри тамошобинон гузошта шудааст, ки хело диққатҷалбкунанда мебошад.

Маъмулан намуди табақҳо ба монанди чинӣ ва чӯби дар ноҳияҳои маркази ва ҷануби Тоҷикистон то ҳол истифода бурда мешаванд,ки ҳаҷм,андоза ва шаклҳои гуногун доранд. Гуфтан ҷоиз аст, ки ҳоло бошад, дар даври замони муосири технология қарор дорем,табақҳои сафолӣ,чинӣ, чӯбин ва тунукаро дар заводҳои махсуси зарфбарорӣ бо дастгоҳҳои ихтироъкунанда  тайёр мекунанд. Инчунин барои серхаридор ва зеббахши дастархони мардум  гардидан табақҳоро дар дастгоҳи гудохташуда сир ва коркард мекунанд, сипас аз ҷониби ҳунармандони  мардумӣ бо мӯқалам онҳоро ба нақшу нигор оро медиҳанд.

    Мусаллам аст, ки ҳар як нақшу нигор ва нигораҳои бозёфтшуда ба монанди табақи сангин ифодагари  таъриху фарҳанги  халқи тоҷик буда, инъикосгарӣ тамаддуни маданияти халқи гузаштаро бо имрӯз  мепайвандад.

Валӣ Набизод- котиби маркази иттилооти МД.МФТ “Қалъаи Хуҷанд”.